İş planı, e-ticaret sektörüne girerken bir işletmenin hedeflerin, hedeflere ulaşmak için uygulayacağı yöntem ve teknikleri bununla beraber hedeflere ulaşılması planlanan zaman dilimini de ortaya koyan belgelerdir. Yeni yatırım yapılacak bir sektörde başarıyı sağlamanın en etkin yöntemlerinden biri olan detaylı iş planı hazırlığı aynı zamanda yatırımcı desteği almayı planlayan işletmeler içinde bir zorunluluktur. Yatırımcılar riske atacakları paranın geri döneceğini bilmek isterler. Bunu öngörmenin yolu ise iş planının incelenmesinden geçer. Bu kadar önemli bir belge olan iş planını hazırlarken kat etmeniz gereken 10 adımı gelin birlikte özetleyelim…
1. Giriş metni hazırlamak
Bir nevi raporda sayılabilecek olan iş planınız için bir giriş kısmı hazırlamanız gerekir. Bu bölümde yer verebileceğiniz bilgiler ise şu şekildedir:
-
Alıcının adresi
-
Tarih
-
Sizin adresiniz
-
İlgili kişinin adı. Burada Sayın … şeklinde bir başlangıç uygun olacaktır.
-
Bir iki paragraf ile bu belgenin hazırlanış amacı, şirketiniz hakkında veriler ve dosyada neler olacağından bahsedebilirsiniz.
-
Sonraki adıma geçmeyi garanti altına almak için onlardan haber beklediğinizi belirten ve iletişim bilgilerinizin yer aldığı bir bölüm eklemeyi unutmayın.
Giriş bölümünü başarıyla oluşturduğunuza göre sıra kendinizi ifade etmeniz ve ilk izlenimi oluştururken doğru noktalara temas etmeniz gereken yere geldi. Bu bölümde iş planının uygulayıcısı olacak olan şirket hakkında sadece ama net bilgiler vermenizi öneriyoruz. Gereğinden fazla kelime kalabalığı ile pazarlamacı edasında hazırlanmış metinler yatırımcılar açısından geri adım atma nedeni olabilir. Sade ve net kelimelerini her zaman aklınızın bir köşesinde tutun… Bu bölümde ise aşağıdaki verileri de okuyucuya sunabilirsiniz:
-
Şirket logosu,
-
Şirketin adı,
-
İş planı kelimesini kapak kısmında mutlaka bulundurun.
-
Tarih
2. İş Yönetim Özeti
Yatırımcının ilgisini ona sunduğunuz bilgiler üzerinde tutmak için en önemli kısımlardan biri de iş yönetiminiz hakkında bilgi verdiğiniz bölümdür. Her ne kadar sunumun ilk bölümlerinde yer alacak olsa da sakin ve iyi düşünebilen bir beyin tarafından kaleme alınması gerektiğinden bu bölümü sonra hazırlamak isteyebilirsiniz. Planı okuyan kişiye şirketiniz hakkında olabilecek tüm detayları bu bölümde aktarmanız gerekiyor. Bu bölümde yer vereceğiniz başlıklar ise şunlardır:
-
İş konsepti. (Kısaca ne yaptığınızı yazın)
-
İş hedefleriniz ve vizyonunuz. (Ne yapmak istiyorsunuz)
-
Ürününüzün tanımı ve diğer ürünlerden farkı
-
Hedef kitleniz
-
Pazarlama planınız
-
Şu anki finansal durumunuz. (Şu an elde ettiğiniz karınız)
-
Gelecekte hedeflediğiniz karlılık durumunuz
-
Yatırım için ne kadarlık bir meblağ istiyorsunuz
-
Ekibiniz
3. Şirket hakkında özet
Ne kadar zamandır faaliyeti devam eden bir şirketiniz var? Sizi diğerlerinden ayıran özellikleriniz neler? Hangi ürünlerinizin satışta yüksek performans göstereceğini düşünüyorsunuz? Ekibiniz kaç kişiden oluşuyor ve ne zamandır birlikte çalışıyorsunuz? İşte yatırımcının kafasındaki pek çok soru işaretini gidereceğiniz bölüm burası. Bizim türettiğimiz sorulara benzer sorular türeterek cevaplandırarak bu bölümü oluşturabilirsiniz.
4. Pazar araştırması ve rakipler
Daha önce iş planı için yapılan araştırmalardan faydalanılması gerektiğinden bahsetmiştik. Bu bölümde yapılan pazar araştırması ve rakip analizlerinden faydalanmanız gerekir. Pazarın hacmi, demografik yapısı, pazarın geleceğine yönelik öngörü ve tahminleri destekleyici kanıtlar, şirketinizin satış geçmişi ve tabii ki detaylı bir rakip analizine yer vermelisiniz.
5. Pazarlama ve satış stratejisi
Bu bölümde ürünlerinizi müşteri ile buluştururken planladığınız stratejilere yer vermelisiniz. Ürün ve hizmetlerinizin fiyat, kalite ve satış sonrası hizmetlerinize yer verirken uygulayacağınız stratejinin pazarda başka firmalar tarafından kullanılıp kullanılmadığı ve kullanıldıysa, tüketicinin neden sizi tercih edeceğini net bir dille aktarmaya çalışın.
Stratejinizi detaylandırırken şu hususlara da yer vermenizi şiddetle öneririz:
-
Google Adwords planınız ve bütçeniz
-
SEO çalışmalarını nasıl yapacaksınız ve ne kadar bütçe ayıracaksınız?
-
Sosyal medya pazarlama stratejiniz nasıl olacak?
-
Banner reklamlardan faydalanacak mısınız?
-
Offline kanallarda reklam çalışması yapacak mısınız? Yapacaksanız ne kadar bütçe ayıracaksınız?
-
PR desteği alacak mısınız?
-
E-posta pazarlama stratejiniz nasıl olacak?
6. Ekip ve Ekip Yönetimi
E-ticaret gibi bir iş, güçlü bir ekibi de zaruri hale getirmektedir. Bu bağlamda iş planında ekip ve ekip yönetiminde yer vermeniz gereken bilgiler ise şunlardır:
-
Ekibiniz kaç kişi?
-
Kurucu ekip kaç kişi? Şirketin kaç ortağı bulunuyor?
-
Ekibinizin güçlü ve zayıf yönleri nelerdir?
-
Ekibinizin geçmiş deneyimleri, arka plan bilgileri nasıl? Bu deneyimler şu anki işiniz ile ne kadar ilgili?
-
Aynı sektörde ve aynı işi yapan başka kişileri tanıyor musunuz? Bu kişilerden tavsiye ya da mentorluk talep edebilir misiniz?
7. Operasyon
İş planında tüm operasyonu adım adım izah etmeniz beklenmese de belli sınırlar dahilinde bilgi vermeniz önerilir. Kısa bir liste yapmak gerekirse;
-
Web siteniz var mı? Web siteniz üzerinden satış yapmanızı sağlayacak yazılım ve ödeme alt yapısına sahip misiniz?
-
E-ticaret gibi hassas bilgilerin paylaşılacağı bir platform için yeterli güvenlik önlemine sahip misiniz?
-
Depo ve lojistik ihtiyacınız var mı?
-
Şirketinizin süreç yönetiminde ihtiyaç duyduğu makine ve teknolojik alt yapı nelerdir?
-
Ekibiniz bu operasyonları yönetmek için yeterli bilgi birikimine ve tecrübeye sahip mi?
8. Satış Raporu
Şirketiniz faaliyetlerine yeni başlayan bir şirket ise bu bölüme gereksiniminiz yok ama şirketiniz zaten hali hazırda ürün ve hizmetlerini satıyorsa bu bölüm yatırımcılar tarafından üzerinde en çok düşünülen bölümdür. Bu nedenle net, abartıdan uzak ve sade bilgiler vermeye çalışmalısınız. Bu bilgilerin neler olması gerektiğini ise şu şekilde özetleyebiliriz:
-
Ürünlerinizi satmaya başladınız mı?
-
Ürünleriniz satışa hazır mı yoksa sıfırdan üretilmesi ya da tedarik edilmesi mi gerekiyor? Ne kadar sürede bu ürünler satışa hazır hale gelebilir?
-
Potansiyel müşterilerinize nasıl ulaşıyorsunuz ya da ulaşmayı hedefliyorsunuz?
-
Farklı kategorilerdeki ürünlerinizin ortalama fiyatları neler?
-
Hangi ürünlerinizin hangi sıklıkta satılacağını düşünüyorsunuz. (Bazı ürünler kısa sürede tekrar satın alınabilirken, bazı ürünler birkaç yıl kullanılabilir. Bu nedenle hangi ürünleri daha sık satacağınızı belirtmelisiniz.)
-
Ürünleriniz internet üzerinden kısa sürede pazarlanıp satılabilir mi? Yoksa tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarının değişmesi mi gerekiyor?
9. Finansal Öngörüler
Bu bölümde şirketinizin şu anki finansal durumu ve gelecekte olmayı planladığı / öngördüğü noktayı açıkça belirtmelisiniz. Üzerinde durabileceğiniz konular ise şunlardır:
-
En düşük ve en yüksek gelir tahmininiz,
-
Nakit akış durumu ve hacmi,
-
Şirketinizin döner sermayesi ne kadardır ve en kötü senaryoda bu sermaye nasıl yönetilecektir?
-
Tutundurma faaliyetleri, satış ve yönetimsel masraflardan sonra elinizde kalacak tutar nedir ve kalan tutar şirket faaliyetlerinizin sürdürülmesi için yeterli olacak mı?
-
Kar ve zarar tahminleriniz.
Bu bölümde ayrıca şirketinizin dışarıdan talep edeceği destek miktarı hakkında da bilgi vermenizde fayda var.
-
Şirketinizin ihtiyaç duyduğu nakdi destek ne kadardır? Bu miktarı tek seferde mi yoksa taksitli olarak mı talep ediyorsunuz?
-
Yapılan yatırım desteği ne için kullanılacak?
-
Geri ödeme ile ilgili nasıl ve ne zaman gibi soruların cevabı.
10. Riskler
Ticaret yapılan her alanda riskler mevcuttur ve yatırımcılar riskler hakkında önceden bilgilendirilmek isterler. Bu nedenle risklerin neler olduğunu ve herhangi bir risk realiteye dönüştüğünde bununla nasıl başa çıkılacağı konusundaki planlarınızı bu bölümde doğru anlatım tekniği ile yatırımcıya aktarabilirsiniz.
Bu yazımızda size iş planından bahsederken, 10 aşamada güçlü bir iş planının nasıl hazırlanabileceği konusunda küçük tüyolar vermeye çalıştık. Burada bahsettiğimiz pek çok gereksinimi Türkiye’nin ilk ve tek e-ticaret erp yazılımı olan Comwize ile karşılayabilme şansına sahipsiniz. E-ticaret konusunda şirketlerin tüm ihtiyaçlarına cevap verecek modül ve hizmetlere ulaşmak için lütfen bizimle iletişime geçiniz.